Về đến nhà, háo hức giữa vô số món ăn mới lạ, trái cây ngon mà hễ gặp món nào là có người lớn nhắc: “ăn gì đi, nóng quá”. Tại sao có đồ ăn nóng?

Dưới đây bác sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam chia sẻ cách hiểu đúng về đồ ăn nóng và lời nhắc về điếu thuốc mà người Việt Nam thích nhất?

Có đồ ăn nóng không?

“Đồ ăn nóng” là một thành ngữ quá quen thuộc với nhiều người. Trước hết, tiếng Việt gọi là “món nóng”, cách gọi “món tươi” không phụ thuộc vào nhiệt độ của món ăn. Cùng một cốc trà đá như nhau nhưng bạn đôi khi (không phân biệt được) sao lại khẳng định là chè sen ăn tươi. Và chè vải thiều, chè Thái sầu riêng và các loại chè Thái ngon khác còn được gọi là chè nóng? Hay tại sao một tô cháo lươn, cháo ếch rất nóng mà lại gọi là nguội, lại phải cho thêm gừng và tiêu vào cho nóng?

Cho đến nay, câu chuyện được chia theo các món ăn. Ăn uống nóng lạnh chủ yếu vẫn theo kinh nghiệm bản thân, dân gian truyền miệng là chính chứ chưa thực sự khẳng định được thực hư. — Người ta nói rằng thức ăn nhạy cảm với nhiệt khi ăn vào. Có cảm giác như thịt đỏ khô, khô nóng như gia vị … Ảnh: Shutterstock.

Sở dĩ quan niệm ăn nóng, nguội được lưu truyền từ đời này sang đời khác vì nó bắt nguồn từ y học cổ truyền. Theo y học cổ truyền, thực phẩm sẽ được chia thành 4 thuộc tính: hàn, lương, nhiệt, nóng (tức là lạnh, mát, ấm, nóng). Về cơ bản, các loại thực phẩm có tính nhiệt khi ăn sẽ trở nên nóng và khô như thịt đỏ, gia vị (gừng, tỏi, tiêu); hoa quả ngọt (đào, nhãn, vải). Đồng thời, những thực phẩm có tính hàn như rau xanh, hải sản, cá (ếch, ốc) có tính tươi mát và cung cấp độ ẩm cho cơ thể. Y học cổ truyền cho rằng thức ăn có calo không nhất thiết là nguyên nhân gây ra calo. Vì cơ thể mỗi người đều có thể hàn và nóng trong nên có người ăn một số loại thực phẩm hoặc thức ăn gây nóng trong khi một số khác lại cảm thấy bình thường. Đây là lý do nhiều người ăn mận, nhãn, sầu riêng… cơ thể đang bình thường lại có phản ứng ngược với người khác.

Trong y học cổ truyền, cũng như y học, thời hiện đại không có đồ ăn nóng, đồ ăn nóng. Thực phẩm trong y học hiện đại được phân loại theo thành phần dinh dưỡng, chẳng hạn như chất bột đường, chất đạm (protein), chất béo (lipid), vitamin và khoáng chất. Vì vậy, khẩu phần ăn hàng ngày phải đảm bảo thực phẩm phù hợp và cung cấp đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trên với tỷ lệ hợp lý, tùy theo thể trạng và trạng thái hoạt động của cơ thể con người. Không ăn các món ăn dân gian có nóng không?

Thực ra, y học cổ truyền không kiêng kỵ thực phẩm thanh nhiệt hơn người. Chính vì vậy, mọi người đã hiểu nhầm quan niệm thực phẩm có tính nhiệt không tốt cho sức khỏe mà dân gian truyền miệng lâu nay. -Thực phẩm phải được sử dụng hợp lý theo y học cổ truyền. Việc hàn và nung phải được phối hợp để phù hợp với vị trí của mọi người. Thức ăn có tính nhiệt thì hợp với người địa nhiệt, ngược lại thức ăn có tính hàn thì thích hợp với người địa nhiệt. Thức ăn có tính ôn phù hợp với mọi người.

Trong chế biến thực phẩm, hàn và nhiệt có thể được điều chỉnh để đạt được sự cân bằng theo hai hướng chính:

– Kết hợp thực phẩm tươi với thực phẩm nóng: ví dụ, kho cá (sống dưới nước) và thịt Ăn chung (giả dụ ngao có tính nóng), ngao ăn được ((tính hàn) thường chấm với tương gừng và ớt (có tính nhiệt).

Đối với món ăn, tận dụng hết phần ăn được: ví dụ như rau Dùng cả thân, lá, rễ, cả hoa (đối với hạt dưa thì dùng quả, hoa, lá non; đối với khoai lang thì ăn cả rễ và lá …).

Nhưng mọi thứ chỉ mang tính chất tương đối nên tốt nhất bạn nên chú trọng đến sự đa dạng Chế độ ăn và phối hợp nhiều loại thực phẩm. Việc cân đối đúng hàn-calo sẽ tăng sức đề kháng và giúp cơ thể khỏe mạnh.

Chế độ ăn uống khoa học, hợp lý có thể cung cấp cho cơ thể con người đủ 4 nhóm thực phẩm, ăn được nhiều loại thực phẩm hơn. Nó có nhiều rau xanh, trái cây tươi và chứa nhiều nước. Ảnh: Shutterstock .—— Trong y học hiện đại, không có khái niệm ăn nóng hay ăn nóng sẽ gây sốt cho cơ thể nên bạn không cần ngại ép khẩu vị. … Điều quan trọng là tuân thủ thói quen ăn uống khoa học và hợp lý.Đảm bảo cung cấp cho cơ thể con người đủ lượng thức ăn trong 4 loại trên để ăn nhiều loại thức ăn khác nhau. Đồng thời, chế độ ăn nên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi và uống nhiều nước. Đây được cho là chìa khóa cho một cuộc sống khỏe mạnh và có thể giúp cơ thể tránh được các triệu chứng thường được coi là ợ chua, nổi mụn, mụn rộp hoặc cáu kỉnh. Các chuyên gia, nếu gặp các triệu chứng trên, bạn cần kiểm tra lại chế độ ăn uống, sinh hoạt hoặc dùng thuốc. Tốt nhất bạn nên ghi lại các triệu chứng, bao gồm các yếu tố trên và đến gặp bác sĩ để được tư vấn phù hợp.